Voedingsgeneeskunde, jaargang 20 (2019), nummer 1

Dossier: slaap

Dossier

Diabetes, apneu en andere slaapproblemen

Verstoorde slaap kan een flink aantal aandoeningen veroorzaken, waaronder hartaandoeningen, hypertensie, diabetes type 2 en obesitas. Psychologische effecten, zoals depressie, fysieke inactiviteit en ongezond eetgedrag zijn vrijwel onvermijdelijk.

Melatonine en slaap

Van de volwassenen heeft 20 tot 30% last van slapeloosheid. Slechts 10 tot 15% van deze volwassenen raadpleegt hiervoor een arts. Voedingssupplementen, en met name melatonine is een veelvuldig gebruikt alternatief voor slaapmiddelen. Is dat terecht of worden effectiviteit en veiligheid overschat?

Narcolepsie

Narcolepsie is een ongeneeslijke slaapstoornis met verschillende mogelijke oorzaken: van biologische kwetsbaarheid in combinatie met omgevingsfactoren, tot etiologische factoren. En welke rol spelen griepvaccins?

Slaap bij jager-verzamelaars

Het slaapgedrag van de geïndustrialiseerde mens is radicaal onthecht van de natuur. Dankzij elektrische verlichting slapen en werken we wanneer we willen. Slechte slaap – met name slaaptekort en verstoord dag-nachtritme – linken we aan tal van gezondheidsproblemen. We nemen gemakkelijk aan dat industrialisatie onze slaap heeft aangetast. Maar wat zijn de kenmerken van een natuurlijk en gezond slaappatroon?

Riboflavine (vitamine B2) contra glutamaat

Onderzoekers van de universiteit van Santiago de Compostela hebben in een indrukwekkende reeks experimenten riboflavine (vitamine B2) bevonden als nieuw medicijn tegen beroerte. Hun onderzoek begon met de zoektocht naar de beste manier om glutamaat in het bloed te verlagen en eindigde met een klinische studie. Tegelijk bewezen ze daarmee dat verlaging van glutamaat een zinvolle strategie is om herstel na een beroerte te bevorderen.

Energiebalans

Bij het begrip energie denken de meeste mensen aan groene stroom, de elektriciteits-, of gasrekening, sommige misschien aan energietransitie en het moeizaam verkregen klimaatakkoord van Katowice, maar dit verhaal gaat over het energieverbruik van het menselijk lichaam dat in tijden van overvloed anders reageert dan in tijden van schaarste.

Student & Voeding

De Stichting Student en Voeding bestaat pas een kleine twee jaar, maar is nu al bezig aan een bijna niet te stuiten opmars. Het uiteindelijke doel? Voeding en leefstijl tot een structureel onderdeel van het geneeskundecurriculum op alle acht faculteiten in Nederland maken. Een interview met voorzitter Rianne Dolmans.

Fosfaten als additieven

Fosfaat is alomtegenwoordig in de voeding, terwijl de gezondheidseffecten o zo weinig onderzocht zijn. Onlangs stelden Zwitserse onderzoekers vast dat dagelijkse inname van een realistisch hoge fosfaatdosis de bloeddruk verhoogt bij jonge, gezonde volwassenen.1,2 Fosfaat doet dit – althans voor een deel – via een 'sympathoadrenaal' mechanisme. Steeds meer stemmen gaan op om (serum)fosfaat als een nieuwe cardiovasculaire risicofactor te beschouwen.

Calanus

Calanusolie is een nieuwe, marine bron van omega-3-vetzuren. Deze olie is afkomstig van het zoöplankton Calanus finmarchicus dat in grote getalen voorkomt in de Noordelijke IJszee. Als voedingssupplement onderscheidt Calanusolie zich van visolie door een bredere werking. Naast de gunstige effecten van omega-3-vetzuren die bekend zijn van visolie, kan Calanusolie een meer uitgesproken effect hebben op de glucose-homeostase en op overgewicht. Dit maakt Calanusolie veelbelovend ter...

Fijn stof

Luchtvervuiling is een wereldwijd probleem. Naar schatting 92% van alle mensen leeft in gebieden waar luchtvervuiling (fijnstof, gassen) de norm van de Wereldgezondheidsorganisatie voor de luchtkwaliteit overschrijdt.1 Wetenschappers zijn zeer bezorgd over de schadelijke effecten van fijnstof, in de lucht zwevende deeltjes (Particulate Matter, particle pollution) met een maximale diameter van 10 micrometer (PM10). Wat kunnen de gevolgen voor de gezondheid zijn van...

Cannabis als medicijn

Het onderzoek naar de medicinale mogelijkheden van cannabis is in een stroomversnelling geraakt. Aan deze studies zijn er weer twee toegevoegd die bevestigen dat marihuana kan helpen bij het draaglijker maken van kanker en in die zin deel kan uitmaken van een behandeling. En mensen met schizofrenie zouden baat kunnen hebben bij het inzetten van CBD-olie, gewonnen uit de hennepplant.

Brood

Binnen de natuurvoedingswereld zijn granen en volkoren graanproducten belangrijke onderdelen van de voeding. Door het verschijnen van boeken als Broodbuik, De voedselzandloper en het paleodieet, het oerdieet en de opkomst van het low carb-dieet zijn granen echter vaak op de verboden lijst gekomen. Maar zijn het wel de granen die medeoorzaak zijn van onze welvaartsziekten? Hoe gezond zijn ze?