oktober 2020

Bekend is dat levensduur en levenskwaliteit sterk verschillen per sociale klasse, maar dat blijkt ook te gelden voor de status van een aantal voor de gezondheid belangrijke micronutriënten. In een Nederlands onderzoek, onderdeel van de Lifelines - Micronutrients and Health inequalities in Elderly studie (MINUTHE), is dat aangetoond middels een vergelijking tussen ouderen die hoog of laag op de sociaaleconomische ladder staan.

In een Italiaans onderzoek van kleine omvang is een opvallend positieve invloed vastgesteld van abscisinezuur op bloedwaarden die van belang zijn bij prediabetes. Dit fytohormoon of plantenhormoon komt voor in groente en fruit maar ook in het lichaam zelf, waar het de vrijmaking van insuline door de alvleesklier stimuleert. Mogelijk kan het de overgang naar het diabetes-stadium tegengaan.

Trefwoorden

Flavanolen in het bloed gaan samen met een lagere bloeddruk. Dat blijkt uit een nieuwe Engelse studie, uitgevoerd onder meer dan 25.000 deelnemers. Uniek aan deze studie is dat de flavanol-inname werd geschat op basis van biomarkers in het bloed.

Trefwoorden

Klinisch onderzoek laat zien dat 70-plussers die dagelijks 100 mg aspirine gebruikten, 60% meer kans hadden op intestinale bloedingen. Leeftijd en andere risicofactoren verhoogden de kans op een bloeding verder.

In de aanhoudende discussie over voor- en nadelen van antioxidanten benadrukken Canadese wetenschappers de bijzondere betekenis van selenium. Zij laten dat zien voor hart- en vaatziekten en sterfte. Uit hun studie blijkt dat gunstige effecten van een antioxidantcombinatie uitblijven als het sporenelement er geen deel van uit maakt.

Nieuwe onderzoeksdata wijzen uit dat glutathiondepletie mogelijk een rol speelt bij de exacerbatie van COVID-19. Omdat paracetamol de glutathionvoorraad van het lichaam kan verminderen, rijst de vraag in hoeverre gebruik van paracetamol door risicogroepen bij milde COVID-19-symptomen ongunstig is.

Trefwoorden

Uit praktijkervaring was het al gebleken, maar onderzoek bewijst het nu ook: overgewicht is een prominente risicofactor bij het coronavirus SARS-CoV-2. De kans om te worden geïnfecteerd neemt erdoor toe, maar ook de ernst van de ziekte COVID‐19 en de overlevingsprognose worden er negatief door beïnvloed.

Na een belabberde nachtrust snak je naar een bakje koffie, maar dat moet je nu net níet drinken. Koffie ontregelt dan de bloedsuiker na het ontbijt. Volgens onderzoekers van de universiteit van Bath kan die koffie verregaande gevolgen voor de gezondheid hebben.

Ashwaganda heeft een farmacologisch effect op slaap bij zowel gezonde mensen als mensen met slapeloosheid, zo blijkt uit een recente klinische studie gepubliceerd in de Journal of Ethnopharmacology.

Vrouwen die drie maanden voorafgaand aan de conceptie 400 mcg foliumzuur gebruiken, hebben mogelijk een kleinere kans op vroeggeboorte. Chinese wetenschappers concluderen dit op basis van een retrospectief onderzoek waaraan 201.477 vrouwen deelnamen.

Ouderen met een milde depressie hebben mogelijk baat bij suppletie met tryptofaan. Onderzoek laat zien dat deze groep minder tryptofaan via de voeding binnenkrijgt. Bovendien lijkt het tryptofaanmetabolisme verstoord.

Trefwoorden

Op een reeks kenmerken van het metabool syndroom heeft carnitine een gunstige invloed, zo hebben Zuid-Koreaanse wetenschappers vastgesteld. In een systematische review en meta-analyse concluderen zij dat deze stof – afwisselend aangeduid als aminozuur of halfvitamine – vooral bijdraagt aan verlaging van de bloeddruk en vermindering van tailleomtrek, direct of indirect biomarkers van het syndroom.

Er is toenemend bewijs dat korteketenvetzuren van groot belang zijn voor zowel de darmgezondheid als de metabole gezondheid. Het bewijs is tot nu toe voornamelijk gebaseerd op dierstudies. In deze review ligt de focus op humane studies.

Het darmmicrobioom wordt gedurende de dag blootgesteld aan kleine hoeveelheden voedingsadditieven en zoetstoffen in voeding, en schoonmaakmiddelen zoals afwasmiddel. Verschillende van deze stoffen blijken het darmmicrobioom en zijn fermentatiecapaciteit negatief te beïnvloeden.

Een lage magnesiumserumconcentratie op middelbare leeftijd is geassocieerd met een 24% hogere kans op dementie op latere leeftijd. Zo concluderen Amerikaanse onderzoekers op basis van een analyse van 12.040 personen.

Trefwoorden

In een RCT is onlangs het mogelijk effect op insulineresistentie onderzocht van resveratrol, de tot de polyfenolen behorende stof waar intussen vrij veel onderzoek naar is gedaan. Dat effect blijkt er na een half jaar suppletie niet te zijn, althans bij mensen met overgewicht. Wel heeft deze plantaardige stof een gunstige invloed op de hemoglobinewaarde HbA1c.

Antibioticagebruik tijdens de zwangerschap en vlak na de geboorte kan leiden tot nadelige effecten op de gezondheid op lange termijn. Met name voor het ontstaan van overgewicht, obesitas, astma en hooikoorts is er in diverse onderzoeken een significant verband gevonden.

Consumptie van rood en verwerkt vlees en geraffineerde granen verhoogt de concentratie van CEL in het bloed, maar niet die van CML. Dat hebben Australische onderzoekers aangetoond in een studie waarbij gezonde deelnemers een AGE-rijk en vervolgens een AGE-arm voedingspatroon volgden. Het AGE-arme voedingspatroon bestond uit vetarme zuivel, volkorenprodcuten, noten, en kip, vis of peulvruchten. Tijdens de AGE-rijke fase aten de deelnemers minstens 350 gram rood en verwerkt vlees.

Onderzoekers van de universiteit van Aarhus hebben het bestaan van twee vormen van de ziekte van Parkinson aan het licht gebracht. De ene vorm begint in de darmen, de andere in de hersenen. Ze deden de ontdekking op basis van geavanceerde scantechnieken die ze bij patiënten om de drie jaar herhaalden.

In een Iraans-Canadees onderzoek is een positieve associatie gevonden tussen centrale obesitas (buikobesitas) en de kans op sterfte. In de studie werd een aantal criteria getoetst voor overgewicht in de buikstreek, in de veronderstelling dat sterfte vooral is gerelateerd aan deze regionale vetopslag.

Mede dankzij het onderzoek van Kimber Stanhope is fructose in de belangstelling te komen staan als gezondheidschadend. In een nieuwe studie waar de aan de UC Davis School (Californië) werkzame onderzoeker aan meegewerkt heeft, wordt aangetoond dat glucose bijdraagt aan de belasting van het metabolisme. Voor sommige risicofactoren bleek de combinatie van glucose en fructose het schadelijkst.

Volgens onderzoekers van het Deutsches Zentrum für Diabetesforschung DZD gaan veranderingen in het DNA-methylatiepatroon de diagnose van diabetes vele jaren vooraf. De bevindingen komen van experimenten met muizen en van gegevens uit het EPIC-bevolkingsonderzoek. De vraag is welke invloed leefstijl op die epigenetische veranderingen zou hebben.

Kan vroegtijdige inname van gluten het optreden van coeliakie voorkomen? Een groep van Britse en Amerikaanse onderzoekers heeft die vraag willen oplossen door gluten toe te dienen aan baby's van vier of zes maanden oud. Niemand van de 488 baby's die de gluten vroeger dan normaal innam, had coeliakie op driejarige leeftijd. In de andere groep, die uitsluitend borstvoeding kreeg tot hun zesde maand, kwam coeliakie wel voor: bij 1,4%.

Na hun eerdere aanwijzingen voor de omkeerbaarheid van diabetes type 2 laten Nederlandse wetenschappers nu zien dat positieve resultaten minimaal twee jaar stand houden. Voor deze ziekte kunnen voedings- en leefstijlmaatregelen op den duur de eerste behandeloptie zijn.

Trefwoorden

De bijdrage van vitamine C aan een betere beheersing van de ziekte van Parkinson wordt niet groot geacht. Een recente studie uit Nieuw-Zeeland laat echter wel een verband zien tussen enerzijds de vitamine C-status en anderzijds neurologische en cognitieve functies. Want deze hebben sterk te lijden onder de nog niet te genezen ziekte.

Trefwoorden

Amerikaanse wetenschappers melden dat er hoop is op de mogelijkheid cognitieve achterstand bij kinderen in te halen. Deze vorm van hersenschade treedt veelvuldig op wanneer zij door armoede niet adequaat gevoed kunnen worden. Suppletie met voedingsstoffen kan echter tot belangrijke verbeteringen leidden. En dat blijkt indirect ook voor het rijkere deel van de wereld van betekenis.

Wetenschappers van de Wake Forest School of Medicine hebben kunnen aantonen dat een senioren met een lichte cognitieve stoornis een ander darmmycobioom hebben, dit is het geheel van alle schimmelsoorten in de darm. Ze stelden ook vast dat een ketogeen mediterraan voedingspatroon dit mycobioom beïnvloedt, en dit in gunstige zin, geloven ze. Schimmelsoorten is een dimensie van de microbiota waaraan nog weinig aandacht is besteed.

Voor wie nog zou twijfelen: het aantal mensen met diabetes groeit nog steeds en dit doet zich voor over heel Europa. Een cijfermatig overzicht in een recente publicatie laat dit zien, evenals de hoge frequentie  van met de ziekte geassocieerde verschijnselen als overgewicht en inactiviteit. Er zijn wel verschillen tussen de landen en ook tussen de seksen.

‘Immunonutrition’ kan de infectiekans verkleinen bij patiënten die een operatie wegens pancreaskanker te wachten staat. Ook de verblijfsduur in het ziekenhuis wordt er door bekort. De voedingscombinatie kan het verloop van deze slecht behandelbare ziekte positief beïnvloeden, aldus een meta-analyse.

Complicaties van zwangerschap behoren tot de seksespecifieke risicofactoren voor hart- en vaatziekten. In Jama Cardiology verscheen in september 2020 een preciezere analyse van een vijftal negatieve zwangerschapsuitkomsten en hun verband met vaatziekten in de menopauze. Problemen met de bloeddruk en een laag geboortegewicht springen eruit.

Zwangere vrouwen zijn een hoog-risicogroep als het gaat om COVID-19. Dit blijkt uit het meest omvangrijke onderzoek tot nu toe naar COVID-19 tijdens de zwangerschap. Wetenschappers uit een reeks landen bundelden de informatie die wereldwijd beschikbaar is tot een overzicht van klinische uitingen, risicofactoren en zwangerschapsuitkomsten in relatie tot het virus SARS-CoV-2. 

Trefwoorden

Niet te kort en niet te lang: dat is het gangbare advies voor een gezonde nachtrust. Het meest genoemde aantal uren slaap is zeven en daar zijn Chinese onderzoekers ook van uitgegaan toen zij keken naar de relatie tussen slaapduur en cognitieve vermogens. Zij konden vaststellen dat extreme afwijkingen in dat aantal uren, naar beneden of naar boven, samengaan met een verminderde cognitie.

Trefwoorden

In een cross-sectionele studie, recent gepubliceerd in de European Journal of Nutrition, is aangetoond dat het consumeren van minstens twee schaaltjes yoghurt per week de darmbarrièrefunctie bij mannen verbetert. 

Trefwoorden

In twee recente studies is onderzocht of vitamine B12, van belang voor het functioneren van het zenuwstelsel, tegen neuropathische pijn kan worden ingezet. De bevindingen zijn niet eenduidig. Voor zover wel zinvol, kunnen de uitkomsten van belang zijn. Want gewone pijnstillers kunnen tegen deze zenuwpijn weinig uitrichten en andere medicatie is niet voldoende effectief en kent bijwerkingen.

Trefwoorden

De dagelijkse inname van prebiotische vezels is onvoldoende bij mensen met inflammatoire darmziekten zoals colitis ulcerosa en ziekte van Crohn. Dat is de conclusie van onderzoekers van The Queen Elizabeth Hospital in Australië, naar aanleiding van een cross-sectionele studie.

Trefwoorden