september 2017

Zitten is jammer genoeg geen sport, maar we worden er wel stilaan kampioen in. Voor oudere mensen verhoogt 'sedentariteit' de kans dat ze na acht jaar slecht ter been worden. Onderzoekers van het Milken  Institute  School  of  Public  Health (Washington) hebben dit afgeleid uit de gegevens van de 123.000 deelnemers tellende NIH-AARP-studie. We zijn duidelijk niet gemaakt om te zitten, want diegenen die het vaakst niet-sportief bewegen hebben dat verhoogd risico niet.

Trefwoorden

Groene thee, capsaïcine en gember verminderen lichaamsgewicht bij vrouwen beter dan een placebo. Dat leert een Iraanse gecontroleerde studie die vijftig vrouwen met overgewicht supplement of placebo liet nemen. Na acht weken waren de vrouwen 1,8 kg verloren. Het supplement verminderde naast lichaamsgewicht en BMI ook serum-insuline en insulineresistentie, en verhoogde de niveaus van het antioxidant glutathion in het bloed.

Het gebruik van diepvriesproducten kan voedselverspilling bij consumenten verminderen. Er worden namelijk relatief minder diepgevroren groente, aardappelproducten en rood fruit weggegooid dan de verse variant of het alternatief in blik of pot. Dat concluderen onderzoekers van Wageningen University & Research in een CARVE-studie, gepubliceerd in het tijdschrift Waste Management. Een kwart van het voedsel, bestemd voor menselijke consumptie, gaat ergens in de distributieketen verloren. Voor de helft van dit verlies zijn huishoudens verantwoordelijk. Deze verspilling is grotendeels te voorkomen, door bewuster in te kopen, te koken en te bewaren.

Een placebogecontroleerde studie uit Saoedi-Arabië bevestigt dat olie van zwarte komijn (Nigella sativa) de score voor astmacontrole verhoogt. Veertig deelnemers die de capsules met de olie namen, zagen hun score toenemen van 16 naar 21. De score van de 40 deelnemers die capsules met olijfolie hadden genomen, nam toe van 16,6 naar 19,6. De hoogste score is 25, in dat geval heeft iemand totale beheersing over zijn/haar astmasymptomen.

Richard Horton, hoofdredacteur van The Lancet, is niet te spreken over de houding van president Donald Trump in de kwestie rond Noord-Korea. 'Talking is not the answer!' schreef deze laatste nog in een tweet. Andere landen dreigen het land met doorgedreven economische sancties verder de dieperik in te sturen. Praten is wél het antwoord, stelt Horton. Geneeskunde kan een neutraal terrein vormen om het welzijn van Noord-Korea te bevorderen.

Trefwoorden

Kinderen die via een keizersnede ter wereld zijn gekomen, presteren op een leeftijd van vier tot negen jaar slechter op cognitieve tests, dan kinderen die vaginaal zijn geboren. Dat schrijven Australische onderzoekers van de Universiteit van Melbourne in Scientific Reports op basis van een geboortecohort (Longitudinal Study of Australian Children, LSAC) met 3666 kinderen, waarbij op vier- tot achtjarige leeftijd een aantal cognitieve testen werd afgenomen.

De hersenen van vrouwen zijn in de prefrontale en limbische gebieden significant beter doorbloed en daarmee actiever dan bij mannen. De verhoogde activiteit van de prefrontale cortex zou kunnen verklaren waarom vrouwen sterker zijn op het gebied van empathie, intuïtie, samenwerking, zelfbeheersing en zorgzaamheid. Terwijl de betere doorbloeding van het limbisch systeem vrouwen wellicht kwetsbaarder maakt voor angst, depressie, slapeloosheid en eetstoornissen. Dat suggereren Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van California in het Journal of Alzheimer Disease.

Een stof uit broccoli zou de sleutel kunnen zijn om langer gezond en vitaal te blijven. Onderzoekers van Emory University School of Medicine (Atlanta) schrijven dit toe een hoog gehalte aan chemische stoffen, die indolen genoemd worden. Onderzoeken hebben aangetoond dat muizen en andere proefdieren zoals rondwormen en fruitvliegjes door indolen langer fit blijven als ze ouder worden. Ze behouden langer hun mobiliteit en veerkracht volgens de bevindingen uit de publicatie in de Proceedings van de National Academy of Sciences.

Trefwoorden

Groots opgezet onderzoek uit Finland bewijst dat traag opneembaar L-cysteïne verstokte rokers van hun verslaving kan afhelpen. Wanneer alle deelnemers in beschouwing genomen werden, dan slaagde 18 % van hen erin om na zes maanden hun rookgedrag achter zich te laten. Vergeleken met 15 % in de placebogroep lijkt dat op het eerste gezicht niet veel, maar dat heeft alles te maken met de studieopzet. Het succespercentage van L-cysteïne komt beter tot uiting wanneer de afvallers buiten beschouwing gelaten worden: 45 % versus 35 %.

De essentiële olie van extract van rozemarijn (Rosmarinus officinalis) zou gebruikt kunnen worden als een natuurlijk conserveringsmiddel en als therapeutisch middel tegen ziekten als diabetes en kanker, die gekenmerkt worden door oxidatieve stress. Dat schrijven onderzoekers van de Universiteit van Kansas City Missouri in hun review, gepubliceerd in het Journal of Scientific & Technical Research. De chemische samenstelling van essentiële olie en extract van rozemarijn bestaat uit fenolische diterpenen zoals carnosinezuur, carnosol en rozemarinezuur met sterke antioxidatieve eigenschappen.

Overgewicht en obesitas vergroten doorgaans het risico op hart- en vaatziekten, waardoor de meeste mensen het advies krijgen om af te vallen. Maar bij 65-plussers lijkt dit genuanceerder te zijn. Uit onderzoek van het Erasmus Universitair MC blijkt namelijk dat bewegen voor te zware ouderen op hogere leeftijd belangrijker is dan afvallen voor een gezond gewicht om het risico op hart- en vaatziekten te verkleinen. Zij publiceerden hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift European Journal of Preventive Cardiology.

Kynurenine, één van de afbraakproducten van het aminozuur tryptofaan, vertelt als een soort liefdesdrankje aan de dendritische cellen van het afweersysteem dat het verdraagzaam moet reageren op onze darmbacteriën. Dat blijkt uit een studie, waarin het Erasmus universitair MC in Rotterdam heeft samengewerkt met de Universiteit van Perugia in Italië. Kynurenine zorgt ervoor dat de miljarden bacteriën die in onze darmen leven, daar ‘liefdevol’ worden gekoesterd. Deze bevindingen werden in het wetenschappelijk tijdschrift Immunity gepubliceerd.

Elke dag even koud douchen leidt tot minder ziekteverzuim. Dat blijkt uit een oriënterend onderzoek onder leiding van het AMC in samenwerking met het Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid van het AMC, vanwege de link met arbeidsverzuim. Het is voor de eerste keer dat het effect van koud douchen is onderzocht bij een ′gewone′ groep vrijwilligers. Bij sporters is het effect van kou op prestaties en gezondheid al vaker onderzocht. De resultaten zijn verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE.

84 % van de basisscholen die aan het EU-Schoolfruitprogramma heeft deelgenomen, zien leerlingen vaker zelf groenten en fruit meenemen naar school; 81 % meent dat het programma een blijvend effect op de groente- en fruitconsumptie van leerlingen heeft gehad. 91 % van de leraren ziet de kennis van leerlingen over verschillende groente- en fruitsoorten sterk toenemen en 89 % vindt leerlingen bewuster van het belang van gezonde voeding. Dat zijn de conclusies uit een evaluatie van EU-Schoolfruit over de periode 2011 - 2016.

Hormonen uit een spiraaltje dat door vele vrouwen als anticonceptiemiddel wordt gebruikt, verhogen de stressrespons en zorgen voor activatie van de HPA-as (hypothalamic-pituitary-adrenal axis). Onderzoek van het Erasmus Universitair MC in Rotterdam toont aan dat de hormonen niet alleen lokaal effect hebben, maar als ongewenste bijwerking ook de werking van het hele lichaam beïnvloeden. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Psychoneuroendocrinology.

Trefwoorden

Vitamine B6, B12 en foliumzuur verhinderen dat het hart sneller gaat kloppen en dat immuuncellen overactief worden na blootstelling aan fijn stof. Dat concludeert een internationale onderzoeksgroep met wetenschappers uit de VS, Canada en China. Tien proefpersonen moesten achtereenvolgens zuiver lucht inademen (controle), lucht met fijn stof (tweede controle), en – na vier weken B-vitaminen genomen te hebben – nogmaals lucht met fijn stof inademen. In een tweede onderzoek bestudeerden de onderzoekers de epigenetische effecten van fijn stof.

Een gunstige verhouding van omega-3- en -6-vetzuren bij de moeder vanaf de 14e week van de zwangerschap stimuleert de groei van de foetus en verlengt de zwangerschapsduur. Dit zorgt voor een hoger geboortegewicht en een betere gezondheid van de pasgeborene. Dat concluderen onderzoekers van Erasmus Universitair MC in Rotterdam in een publicatie in het tijdschrift Clinical Nutrition. Vooral een hoge omega-3-status bij de moeder zou de gunstige effecten op de foetus verklaren.

Vitamine B12 stuurt cruciale genen en enzymen aan in bacteriën, die betrokken zijn bij het bouwen van DNA en eiwitten. Maar onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley hebben ontdekt dat B12 een nog grotere invloed heeft dan gedacht. B12 zou helpen bij het vormen van microbiële gemeenschappen, alomtegenwoordige structuren met grote invloed op de energie- en voedselproductie, menselijke gezondheid, het milieu en vele andere processen. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.

Drie chemicaliën waar vele mensen dagelijks mee in contact komen, verstoren het hormoonnetwerk dat onze honger en verzadiging regelt. Onderzoekers van het Cedars-Sinai Medical Center hebben dit gedetailleerd waargenomen met een innovatief studiemodel, met name darmepitheel en zenuwcellen opgekweekt uit humane stamcellen. Voormalige experimenten werden vooral met dieren of dierlijk weefsel gedaan. De onderzoekers gebruikten realistisch lage dosissen van de chemicaliën, zoals ze dus in voeding kunnen voorkomen.

Wereldwijd drinkt één op de acht hoogopgeleide vrouwen tijdens de zwangerschap. Hoger opgeleide vrouwen drinken meer alcohol tijdens de zwangerschap dan hun lager opgeleide seksegenoten (respectievelijk 12 en 9 %). Gemiddeld drinkt wereldwijd 9,8 % van de zwangere vrouwen, in Europa loopt dit percentage zelfs op naar 25 %. Onacceptabel hoog, vindt het Canadese onderzoeksteam van het Centre for Addiction and Mental Health in Toronto, volgens een publicatie in het gerenommeerde tijdschrift The Lancet. Alcohol wordt in de lever van de baby niet afgebroken. Daardoor kan alcoholinname leiden tot afwijkingen aan organen zoals hart en nieren.

Kroatische onderzoekers hebben het effect van extract van ginkgo biloba nagegaan bij patiënten met vasculaire verstandelijke stoornis, en dit aan de hand van vijf tests. Enkel de Clinical Global Impression Score bleef bewaard na zes maanden dankzij ginkgo biloba, terwijl de score in de controlegroep verslechterde. Daartegenover staat dat de behandeling geen bijwerkingen had.

De avocado wordt door zijn hoge gehalte aan goede voedingsstoffen als gezond beschouwd. Het eten van avocado zou ook een goede manier kunnen zijn om een metabool syndroom te voorkomen. Dat blijkt uit een review van Iraanse wetenschappers van de universiteit van Mashhad in een publicatie in het tijdschrift Phytotherapy Research. Zij analyseerden de resultaten van verschillende studies op het effect van schil, zaad, vlees en bladeren van de avocado op de metabole gezondheid.

Wanneer een uur na het oplopen van zonnebrand een hoge dosering vitamine D-suppletie wordt genomen, vermindert dat de roodheid, zwelling en ontsteking van de huid aanzienlijk. Dat concludeert een Amerikaans onderzoeksteam van de afdeling Dermatologie bij de Case Western Reserve University School of Medicine en het Cleveland Medical Center van de universitaire ziekenhuizen in Cleveland. Het effect van vitamine D bleek dosisafhankelijk. Een hoge doses was niet alleen in staat om de ontsteking te remmen, maar activeerde ook genen die schade aan de huid helpen herstellen.

Suppletie van luteïne kan het zicht matig verbeteren bij diabetespatiënten die diabetische retinopathie hebben, een complicatie aan de ogen. Drie parameters voor zicht leken erop vooruit te gaan: visuele scherpte, contrastgevoeligheid en gevoeligheid voor fel licht. Enkel voor contractgevoeligheid waren de onderzoekersresultaten duidelijk significant.

Trefwoorden

Groene thee kan het geheugen beschermen tegen de schadelijke effecten van een typisch westers dieet hoog in vet en suiker. Dat blijkt uit een Chinees onderzoek met muizen van Northwest A&F University gepubliceerd in The FASEB Journal. Verantwoordelijk daarvoor is epigallocatechine-3-gallaat ofwel afgekort EGCG, de belangrijkste polyfenol in groene thee, die ook in bessen en appels voorkomt. EGCG zorgde voor verbeterde functie van insuline in het centrale zenuwstelsel en specifiek voor bescherming van nieuwe neuronen in de hippocampus, het geheugencentrum. Daarnaast beïnvloedt EGCG de expressie van genen, die betrokken zijn bij de regulering van de eetlust.

Trefwoorden

Hoe presteren acupunctuur en moxibustie (moxa) als behandeling tegen het enigmatische chronische-vermoeidheidssyndroom? Chinese wetenschappers maakten een synthese van 31 klinische studies die de behandelingen met Chinese fytotherapie en westerse geneeskunde vergeleken. Hun voorlopige conclusie is dat acupunctuur/moxa als beste uit de hoek kwam.

Op basis van preklinische data die suggereren dan wittethee-extract (WTE) de apoptose in longkankercellen kan verhogen, werd het effect uitgetest van fysiologisch significante doses WTE op longkankercellijnen (non-small cell lung cancer-adenocarcinoom en squamous cellcarcinoom).

Trefwoorden

Het is bekend dat de voeding van de moeder de gezondheid van het kind in het latere leven bepaalt. De stijgende incidentie aan obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en vette leverziekten ligt dus niet alleen aan de voeding van de kinderen en volwassenen, maar is ook een gevolg van de voeding van de moeder tijdens de zwangerschap. Dit geldt niet alleen voor ondervoeding en malnutritie, maar ook voor de consumptie van junkfood.

Trefwoorden

Een positieve associatie tussen actief roken en diabetesrisico
wordt al een tijdje vooropgesteld, maar er was tot nu toe weinig
sluitend bewijs ter zake.

Trefwoorden

De traditionele Chinese geneeskunde (TCM) gebruikt een aantal kruidenremedies bij ziekte van Alzheimer en recent onderzoek bevestigt het nut ervan. Genoemd worden: Huperzia serrata, amaryllidaceae, Ginkgo biloba, Uncaria rhynchophylla, Polygala tenuifolia en Salvia officinalis.

Trefwoorden

Patiëntspecifieke stamcellen zijn ideale kandidaten voor ‘regeneratieve therapie’ omdat ze principieel kunnen evolueren naar om het even welk celtype. Gewoonlijk worden ze gevormd door volwassen cellen te herprogrammeren naar hun 'embryonale' staat: induced pluripotent stem cells. Maar er blijven veel problemen, zoals verkeerd rijpen, kans op tumorvorming ...

Flavonoïden hebben anti-inflammatoire effecten, en humane interventiestudies suggereren een goede invloed van flavonoïdrijke voeding op inflammatiemarkers en endotheelfunctie. Via een cross-sectionele studie van de deelnemers aan de Nurses’ Health Study cohort werd de invloed van zes klassen van flavonoïden onderzocht op relevante markers (CRP, IL-6, IL-18, sTNF-R2, sVCAM-1, E-selectin).

Longkanker komt dubbel zo vaak voor bij mannen die supplementen met een hoge dosis vitamine B6 of vitamine B12 nemen. Dat concluderen twee Amerikaanse en een Taiwanese onderzoekers na analyse van gegevens uit de 77.000 deelnemers tellende VITAL-cohort, die in 2000 opgestart werd. Bij rokers is het risico nog een stuk hoger. Bij vrouwen waren de associaties niet-significant.

Een Chinese kruidenformule, erxian, zou botontkalking vertragen. Een Chinese meta-analyse evalueerde acht studies met 644 patiënten en vond dat de kruidenformule de botdichtheid in de lendenwervel en het dijbeen verhoogde. De formule blijkt ook een meerwaarde te zijn wanneer die samen genomen wordt met calcium en calcitriol (actief vitamine D). De onderzoekers vermeldden verder twee studies die vermindering van pijn bij botontkalking vaststelden dankzij de formule (in combinatie met elcatonine).

Heb jij ook wel eens last van de geur van een dood vogeltje in je mond? Een glas water drinken of spoelen met water zou dan kunnen helpen. Dat concludeert Eveline van der Sluis in haar promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. ‘s Nachts neemt de speekselvloed geleidelijk af, wat kan zorgen voor een droge mond en een slechte adem. Vaak ligt er een laagje bacteriën op de tong, die afvalstoffen produceren en daarmee zeer onaangename geuren kunnen veroorzaken.

Trefwoorden